Mướp đắng, một loại quả được ưa chuộng trong ẩm thực Việt Nam, không chỉ có hương vị đặc trưng mà còn ẩn chứa nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Loại quả này đang ngày càng được đánh giá cao trong các chế độ dinh dưỡng lành mạnh, không chỉ bởi khả năng điều hòa đường huyết, hỗ trợ chức năng gan mà còn giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Mướp đắng sống chứa một loạt các hoạt chất sinh học quan trọng như charantin, vicine và polypeptid-P. Các chất này đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường khả năng hấp thụ glucose vào tế bào, từ đó làm giảm lượng đường huyết trong máu. Nhiều nghiên cứu khoa học đã khẳng định hiệu quả của mướp đắng trong việc giảm đường huyết. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ mướp đắng tươi giúp giảm nhẹ đường huyết ở người bị tiền tiểu đường sau 7 tuần sử dụng đều đặn.
Tuy nhiên, người đang dùng thuốc điều trị tiểu đường cần phải thận trọng khi sử dụng mướp đắng sống. Việc dùng mướp đắng quá thường xuyên mà không có chỉ định từ bác sĩ có thể dẫn đến nguy cơ hạ đường huyết đột ngột. Do đó, để đảm bảo an toàn, người bệnh tiểu đường nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thêm mướp đắng vào chế độ ăn.
Mướp đắng sống không chỉ có lợi cho bệnh nhân tiểu đường mà còn giữ lại nguyên vẹn hàm lượng vitamin C và các hợp chất chống oxy hóa mạnh như flavonoid và phenolic. Các hoạt chất này đóng vai trò quan trọng trong việc trung hòa các gốc tự do trong cơ thể, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa tổn thương tế bào và giảm nguy cơ viêm mạn tính.
Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng đã chỉ ra rằng chiết xuất từ mướp đắng có tác dụng bảo vệ gan, hỗ trợ chức năng thải độc và làm giảm chỉ số men gan ở người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Điều này cho thấy tiềm năng của mướp đắng trong việc hỗ trợ sức khỏe gan.
Ngoài ra, chất momordicin trong mướp đắng được ghi nhận có khả năng điều hòa mỡ máu, hỗ trợ làm giảm cholesterol xấu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Đối với những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, thói quen ăn một lượng nhỏ mướp đắng sống mỗi tuần có thể mang lại lợi ích đáng kể.
Mướp đắng cũng được biết đến với tác dụng thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Các hoạt chất trong mướp đắng có thể kích thích tiết dịch tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn và giảm các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu.
Tuy nhiên, cần lưu ý khi ăn mướp đắng sống. Phụ nữ mang thai không nên ăn mướp đắng sống vì một số thành phần trong hạt có thể gây co thắt tử cung. Người có cơ địa huyết áp thấp hoặc mắc bệnh tiêu hóa mạn tính cũng cần thận trọng khi sử dụng.
Để đảm bảo an toàn và giảm vị đắng, trước khi ăn, nên chọn quả còn non, xanh tươi, không bị dập hoặc có mùi lạ. Mướp đắng cần được cắt bỏ ruột, ngâm muối loãng khoảng 10 phút và rửa sạch nhiều lần để loại bỏ vi khuẩn tồn dư.
Không nên ăn quá nhiều mướp đắng trong một lần. Đối với người khỏe mạnh, ăn khoảng 50-100g mướp đắng sống mỗi tuần là mức độ phù hợp. Việc tiêu thụ mướp đắng một cách hợp lý không chỉ giúp bạn tận hưởng hương vị đặc trưng mà còn hỗ trợ sức khỏe một cách hiệu quả.
