Công tác hướng nghiệp cho học sinh tại Ninh Bình đang có những chuyển biến tích cực trong bối cảnh chuyển dịch cơ cấu lao động và yêu cầu ngày càng cao từ thị trường việc làm. Các nhà trường đã triển khai nhiều hoạt động hướng nghiệp thiết thực, phù hợp với lứa tuổi học sinh, với sự tham gia tích cực của tổ chức Đoàn, các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề, doanh nghiệp… Một trong những đơn vị tiêu biểu trong công tác này là Trường THPT A Nguyễn Huệ.

Trường THPT A Nguyễn Huệ luôn quan tâm, chú trọng công tác hướng nghiệp cho học sinh. Nhà trường đã tổ chức giảng dạy nghiêm túc, chất lượng nội dung hướng nghiệp qua các giờ học hướng nghiệp, hay lồng ghép vào các môn học giúp học sinh định hình nhận thức về nghề nghiệp. Ngoài ra, nhà trường cũng tổ chức, phối hợp tổ chức nhiều hoạt động hướng nghiệp thiết thực, phù hợp với lứa tuổi học sinh.

Tương tự, tại Trường THPT chuyên Biên Hòa, các hoạt động hướng nghiệp đã được nhà trường tổ chức thường xuyên với hình thức, nội dung phong phú, đa dạng. Nhà trường còn tổ chức hoạt động hướng nghiệp phong phú khác như: Tổ chức cho học sinh tham quan các trường đại học, phòng thí nghiệm, thử một ngày làm sinh viên, mời các cựu học sinh của trường về chia sẻ kinh nghiệm học tập, công tác. Qua đó, giúp học sinh có cái nhìn tổng quan về các ngành nghề, đồng thời có cơ hội trải nghiệm và định hướng nghề nghiệp cho bản thân.

Tổ chức Đoàn và các cấp bộ đoàn trong tỉnh cũng đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực hỗ trợ thanh niên trong việc tìm kiếm, lựa chọn và phát triển nghề nghiệp, khởi nghiệp, lập nghiệp. Các trường THPT cũng thành lập nhiều câu lạc bộ (CLB) sở thích, giúp các em có sự trải nghiệm, nhận biết khả năng, niềm yêu thích của bản thân về nghề nghiệp. Sự tham gia tích cực của tổ chức Đoàn và các cấp bộ đoàn đã góp phần nâng cao chất lượng công tác hướng nghiệp cho học sinh.

Tuy nhiên, công tác hướng nghiệp cho học sinh hiện nay còn không ít khó khăn, hạn chế. Để nâng cao chất lượng giáo dục hướng nghiệp, cần nâng cao năng lực đội ngũ tư vấn hướng nghiệp, tăng cường phối hợp giữa nhà trường – gia đình – doanh nghiệp – xã hội. Tổ chức nhiều hơn các hoạt động tham quan, trải nghiệm thực tiễn cho học sinh tại các doanh nghiệp, nhà máy… Điều này sẽ giúp học sinh có cơ hội trải nghiệm thực tế, từ đó có cái nhìn chính xác hơn về các ngành nghề.

Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, thay đổi nhận thức xã hội, để phụ huynh hiểu về tầm quan trọng của giáo dục hướng nghiệp, đồng hành cùng con, tôn trọng lựa chọn cá nhân của con. Đẩy mạnh hơn nữa công tác đào tạo kỹ năng mềm, giáo dục khởi nghiệp cho học sinh, để các em không chỉ chọn đúng nghề, mà còn làm chủ được công việc của mình trong thế giới đầy biến động. Thông qua đó, các em sẽ có đủ kỹ năng và tự tin để bước vào tương lai.

Nhìn chung, công tác hướng nghiệp cho học sinh tại Ninh Bình đang có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao hơn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, doanh nghiệp và xã hội. Đồng thời, cần đổi mới và đa dạng hóa các hoạt động hướng nghiệp để phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của học sinh.

Hiện nay, nhiều trường THPT tại TP.HCM đang tích cực xây dựng các phương án tối ưu cho việc thiết kế môn học lựa chọn dành cho học sinh lớp 10 trong năm học 2025-2026. Thay vì áp dụng một cách cứng nhắc các tổ hợp môn học lựa chọn như trước đây, các trường đang hướng tới việc xếp lớp linh hoạt dựa trên nguyện vọng môn học lựa chọn của từng học sinh. Phương án này mang lại lợi ích lớn, cho phép học sinh được chọn học những môn mà mình yêu thích và phù hợp với định hướng nghề nghiệp trong tương lai, hoàn toàn phù hợp với mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.

Các trường đang tiến hành nghiên cứu và triển khai các phương án thiết kế môn học lựa chọn linh hoạt như 2+2, 1+3. Những phương án này mang đến sự linh hoạt cho học sinh trong việc lựa chọn môn học, đồng thời nhà trường cũng có thể sắp xếp lớp học dựa trên chính các lựa chọn của học sinh. Ví dụ, tại Trường THCS và THPT Trần Đại Nghĩa, phương án 1+3 đang được áp dụng hiệu quả. Học sinh sẽ được cố định một môn Tin học và có thể chọn ba môn trong số tám môn lựa chọn còn lại. Ngược lại, Trường THPT Trần Khai Nguyên và Trường THPT Nguyễn Thái Bình đang chọn phương án 2+2. Ở đây, học sinh sẽ được tự do chọn hai môn bất kỳ trong số bốn môn lựa chọn, và nhà trường sẽ cố định hai môn còn lại trong tổ hợp môn học lựa chọn.

尽管 vậy, các trường cũng đang gặp phải một số khó khăn trong quá trình sắp xếp đội ngũ giáo viên và phòng học. Để có thể thực hiện được các phương án linh hoạt này, các trường cần có sự hỗ trợ từ Sở GD-ĐT TP.HCM trong việc điều động và quản lý giáo viên. Sự hỗ trợ này sẽ giúp các trường giải quyết vấn đề về nhân sự và cơ sở vật chất, từ đó có thể đáp ứng nhu cầu đa dạng của học sinh.

Việc linh hoạt xếp lớp theo nguyện vọng của học sinh không chỉ giúp học sinh được chọn học những môn mình yêu thích mà còn phù hợp với định hướng nghề nghiệp tương lai. Tuy nhiên, để phương án này thành công, các trường cần đảm bảo đội ngũ giáo viên và phòng học đáp ứng được nhu cầu của học sinh. Sự kết hợp giữa linh hoạt trong lựa chọn môn học và đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất sẽ tạo ra một môi trường giáo dục đa dạng và phù hợp với nhu cầu của từng học sinh.