Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 4 trên Biển Đông

Tối ngày 23/7, áp thấp nhiệt đới đã mạnh lên thành bão, có tên quốc tế là Co-may (Cỏ may), đây là một trong 10 tên bão do Việt Nam đề xuất trong danh sách tên bão của Uỷ ban bão khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Đây là cơn bão thứ 4 trên Biển Đông trong năm 2025. Dự báo, bão số 4 rất ít khả năng ảnh hưởng trực tiếp tới đất liền nước ta.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong 24 giờ tới, vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông sẽ có gió mạnh cấp 6-7, vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 8, giật cấp 10; biển động mạnh; sóng biển cao 2,0–4,0m. Khu vực Giữa Biển Đông và vùng biển từ Khánh Hòa đến Lâm Đồng sẽ có gió Tây Nam mạnh cấp 6, giật cấp 7-8; biển động; sóng biển cao 2,0–3,5m.

Vịnh Bắc Bộ, khu vực Bắc và Giữa Biển Đông (bao gồm đặc khu Hoàng Sa) sẽ có mưa rào và dông. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc xoáy và gió giật mạnh. Đêm 24 và ngày 25/7, vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông tiếp tục có gió mạnh cấp 6-7, vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 8, giật cấp 10; sóng biển cao 2,0–4,0m; biển động mạnh.

Dự báo thời tiết từ đêm 23/7 đến ngày 25/7: Bắc Bộ đêm 23/7 có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to; từ ngày 24/7 có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Khu vực Thanh Hóa và Nghệ An có mưa rào và dông vài nơi; từ ngày 24/7 có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.

Duyên hải Nam Trung Bộ chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi; ngày nắng, có nơi nắng nóng. Các khu vực khác có mưa rào và dông vài nơi; riêng cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ chiều và tối có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Nhận định thời tiết từ đêm 25/7 đến ngày 1/8, biến đổi thời tiết từ 3-10 ngày: Bắc Bộ đêm 25/7 có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Ngày 26/7 có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to. Từ khoảng ngày 27/7, có nắng nóng cục bộ.

Khu vực từ Thanh Hóa đến Huế chiều tối và đêm có mưa rào và dông rải rác đến khoảng ngày 26/7, riêng Thanh Hóa và Nghệ An đêm 25/7 có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Từ khoảng ngày 28/9 có khả năng có nắng nóng diện rộng.

Khu vực duyên hải Nam Trung Bộ chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, có nơi nắng nóng; riêng khu vực từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa từ khoảng ngày 28/9 có khả năng có nắng nóng diện rộng.

Cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông vài nơi; riêng chiều và tối có mưa rào và dông rải rác. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, từ ngày 24 đến ngày 25/7, miền Bắc, Thanh Hoá và Nghệ An có khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng với lượng mưa phổ biến 60-120mm, có nơi trên 200mm.

Đêm qua, các khu vực Tây Bắc Bộ, Thanh Hóa và cao nguyên Trung Bộ đã trải qua thời tiết mưa, mưa vừa và dông, với một số nơi ghi nhận được lượng mưa to đến rất to. Dựa trên số liệu quan trắc mới nhất, từ 19h ngày 23/7 đến 3h ngày 24/7, một số trạm đã ghi nhận lượng mưa đáng kể. Cụ thể, trạm Kiên Thành ở Lào Cai ghi nhận lượng mưa lên đến 140,6mm, trạm Quang Húc ở Phú Thọ với 128,8mm, trạm Song Khủa ở Sơn La với 81,4mm. Ngoài ra, trạm Đập và Thủy điện Ia Grai 2 ở Gia Lai cũng ghi nhận lượng mưa 69,2mm và trạm Quảng Thành ở Lâm Đồng với 65,8mm.

Dự báo thời tiết trong những ngày tới cho thấy, từ ngày 24/7 đến đêm 25/7, miền Bắc, Thanh Hóa và Nghệ An sẽ tiếp tục đối mặt với mưa vừa, mưa to và dông. Cục bộ, một số khu vực có thể xảy ra mưa rất to với lượng mưa phổ biến từ 60-130mm, và tại một số nơi có thể trên 250mm. Mưa được dự báo sẽ xuất hiện theo khu vực và theo từng đợt, với nguy cơ cao xảy ra mưa cường suất lớn trên 100mm.

Cơ quan khí tượng cũng cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm trong mưa dông, bao gồm khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Mưa lớn cũng có khả năng gây ra tình trạng ngập úng tại các khu vực trũng, thấp, khu đô thị, công nghiệp, và nguy cơ lũ quét trên các sông, suối nhỏ, cũng như sạt lở đất trên sườn dốc.

Cục Khí tượng Thủy văn đã cung cấp thông tin cảnh báo khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất thời gian thực thông qua trang web https://luquetsatlo.nchmf.gov.vn và trong các bản tin riêng cảnh báo lũ quét, sạt lở đất.

Tình hình lũ trên sông Cả ở Nghệ An hiện còn diễn biến phức tạp do mưa lớn kéo dài. Dự báo trong ngày và đêm nay, lũ sông Cả tại trạm Nam Đàn có thể tiếp tục lên báo động 2 – báo động 3, và tình trạng ngập lụt diện rộng có thể còn xảy ra tại vùng trung và hạ lưu sông Cả. Khu vực vùng núi Nghệ An cũng có nguy cơ cao xảy ra lũ quét và sạt lở đất.

Tuy nhiên, dự báo từ khoảng 26/7, mưa lớn có khả năng giảm dần ở miền Bắc, Thanh Hoá và Nghệ An.

Bên cạnh đó, trong chiều và đêm 24/7, cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ cũng có thể trải qua mưa rào và dông, cục bộ xuất hiện mưa to với lượng mưa phổ biến từ 15-30mm, và một số nơi có thể trên 80mm. Trong mưa dông, người dân cũng cần đề phòng các hiện tượng lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Ngày hôm nay, 1/8, miền Bắc tiếp tục hứng chịu mưa vừa và mưa to, trong khi các khu vực khác trên cả nước có mưa rào và dông rải rác. Nhiệt độ mát mẻ sẽ được duy trì ở miền Bắc, ngược lại nắng nóng vẫn sẽ kéo dài ở nhiều khu vực khác.

Thông tin từ cơ quan khí tượng cho biết, trong đêm qua và sáng sớm nay (1/8), miền Bắc đã có mưa rào và rải rác có dông, với vùng núi và trung du có mưa vừa, mưa to, và có nơi mưa rất to trên 100mm. Dự báo cho ngày hôm nay, khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ sẽ tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có thể xảy ra mưa rất to với lượng mưa phổ biến từ 15-40mm, và có nơi trên 90mm.

Các khu vực khác của miền Bắc và tỉnh Thanh Hóa trong ngày hôm nay cũng sẽ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có thể xuất hiện mưa to với lượng mưa từ 10-30mm, và có nơi trên 60mm. Nhờ có mưa dông, miền Bắc sẽ duy trì được nền nhiệt mát mẻ với nhiệt độ cao nhất từ 29-32 độ, và thấp nhất từ 23-26 độ.

Ở Hà Nội, trong ngày hôm nay, người dân cũng có thể trải qua mưa rào và dông rải rác, với cục bộ có nơi mưa to, và thời gian mưa thường tập trung vào chiều và đêm. Trong những cơn mưa dông này, người dân cần chú ý đến khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Nhiệt độ thấp nhất ở Hà Nội sẽ vào khoảng 24-26 độ, và cao nhất từ 30-32 độ.

Dự báo trong hai ngày tới, 2-3/8, vùng núi Bắc Bộ có thể có mưa dông rải rác, trong khi khu vực đồng bằng có ít mưa. Tuy nhiên, từ ngày 4/8, miền Bắc sẽ đón một đợt mưa diện rộng trở lại, với cục bộ có thể có mưa to đến rất to.

Ngoài ra, khu vực từ Nghệ An đến Đà Nẵng và duyên hải Nam Trung Bộ, từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa trong ngày hôm nay sẽ có nắng nóng, và có nơi nắng nóng gay gắt. Vào chiều tối và đêm, những khu vực này có thể có mưa rào và dông rải rác. Nhiệt độ thấp nhất ở đây sẽ vào khoảng 26-29 độ, và nhiệt độ cao nhất từ 34-37 độ, có nơi trên 37 độ.

Dự báo nắng nóng gay gắt sẽ còn kéo dài trong nhiều ngày tới ở khu vực trên. Trong khi đó, cao nguyên Trung Bộ sẽ có ngày nắng gián đoạn, và vào chiều và tối có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to. Gió tây nam sẽ cấp 2-3. Nhiệt độ thấp nhất ở đây sẽ vào khoảng 21-24 độ, và nhiệt độ cao nhất từ 28-31 độ, có nơi trên 31 độ.

Đối với Nam Bộ, ngày hôm nay sẽ có nắng, riêng miền Đông vào chiều tối và tối có thể có mưa rào rải rác và có nơi có dông. Gió tây nam sẽ cấp 2-3. Nhiệt độ thấp nhất ở đây sẽ vào khoảng 24-27 độ, và nhiệt độ cao nhất từ 31-34 độ, có nơi trên 34 độ.

Riêng tại thành phố Hồ Chí Minh, trong ngày hôm nay cũng có thể có mưa rào và dông vài nơi, và riêng vào chiều tối và tối có thể có mưa rào rải rác và có nơi có dông. Gió tây nam sẽ cấp 2-3. Nhiệt độ thấp nhất sẽ vào khoảng 25-27 độ, và cao nhất từ 32-34 độ.

Cuối cùng, cơ quan khí tượng cũng dự báo lượng mưa trong chiều và tối nay ở cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ sẽ từ 10-30mm, có nơi trên 50mm. Trong những cơn mưa dông này, người dân cần đề phòng khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Chiều ngày 19/7, một hệ thống siêu dông mạnh đã quét qua miền Bắc, gây ra mưa dông diện rộng và các hiện tượng thời tiết cực đoan như lốc xoáy và gió giật mạnh. Tại một số khu vực, mưa to đến rất to đã được ghi nhận. Các cấp gió mạnh cũng đã được đo lường tại nhiều trạm quan trắc, với trạm Cửa Ông (Quảng Ninh) ghi nhận gió mạnh cấp 7, Bãi Cháy (Hạ Long) cấp 10 và Bạch Long Vĩ (Hải Phòng) cấp 8. Đây là những cấp gió tương đương với gió bão và gió áp thấp nhiệt đới.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, trận mưa dông chiều ngày 19/7 không phải do ảnh hưởng trực tiếp của hoàn lưu bão Wipha. Thay vào đó, nguyên nhân của hiện tượng mưa dông mạnh này là do ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới có trục đi qua khu vực Bắc Bộ, kết hợp với điều kiện nhiệt độ cao ở khu vực Bắc Bộ trong 3 ngày qua. Hệ thống siêu dông này có đường kính từ vài km đến vài trăm km, bao gồm nhiều cụm mây dông phát triển và kết hợp thành một hệ thống lớn.

Đặc điểm của siêu dông là có thể tồn tại trong nhiều giờ, thậm chí lên đến 12-24 giờ. Tuy nhiên, các cơn dông nhiệt này rất khó dự báo sớm do đặc điểm nhiễu động quy mô nhỏ và hình thành rất nhanh. Hiện nay, với sự hỗ trợ của các trang thiết bị hiện đại như ảnh mây vệ tinh phân giải cao và radar thời tiết, cơ quan khí tượng có thể phát hiện được dông nhiệt, nhưng chỉ có thể cảnh báo trong thời gian rất ngắn, từ 45 phút đến 1 giờ đồng hồ.

Ngành khí tượng thuỷ văn đã xây dựng một mạng lưới cảnh báo dông, sét tương đối toàn diện, bao gồm 10 radar thời tiết và 18 trạm định vị sét tự động. Mạng lưới này đã giúp nâng cao hiệu quả cảnh báo dông, sét trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam. Theo các chuyên gia, mỗi cảnh báo đến sớm 10 phút có thể cứu sống hàng trăm người. Vì vậy, việc ứng dụng khoa học công nghệ vào cảnh báo sớm thiên tai cần được ưu tiên, đầu tư và lan tỏa đến từng người dân.

Việc áp dụng công nghệ hiện đại trong việc quan trắc và giám sát bầu trời đã giúp cơ quan khí tượng nâng cao khả năng dự báo và cảnh báo sớm các hiện tượng thời tiết cực đoan. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp và khó dự báo của các cơn dông nhiệt, người dân cần luôn cảnh giác và sẵn sàng ứng phó với các tình huống thời tiết bất thường.