Bộ Công an đang đề xuất một quy định mới yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thư điện tử và lưu trữ dữ liệu phải tích hợp hệ thống lọc phần mềm độc hại trong toàn bộ quá trình gửi, nhận và lưu trữ thông tin. Đề xuất này được nêu trong dự thảo Luật An ninh mạng sửa đổi, hiện đang được lấy ý kiến từ các bộ, ngành.

Dự luật này được xây dựng trên cơ sở hợp nhất hai văn bản pháp luật hiện hành là Luật An toàn thông tin mạng (2015) và Luật An ninh mạng (2018). Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo là quy định cụ thể về việc phòng ngừa, phát hiện và xử lý phần mềm độc hại.

Theo đó, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thư điện tử, truyền đưa và lưu trữ thông tin phải triển khai hệ thống giám sát, lọc mã độc trong suốt quá trình vận hành, đồng thời có trách nhiệm báo cáo cho cơ quan chức năng có thẩm quyền. Các nhà cung cấp dịch vụ Internet cũng phải thực hiện các biện pháp ngăn chặn hành vi phát tán phần mềm độc hại.

Các cơ quan, tổ chức và cá nhân có trách nhiệm tuân thủ hướng dẫn kỹ thuật của cơ quan quản lý nhà nước để đảm bảo an toàn thông tin. Dự thảo luật cũng đưa ra định nghĩa phần mềm độc hại là các chương trình có khả năng gây rối loạn hệ thống thông tin hoặc thực hiện các hành vi xâm nhập trái phép như sao chép, chỉnh sửa, xóa dữ liệu trong hệ thống.

Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có tốc độ phát triển Internet nhanh nhất thế giới và dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng tên miền quốc gia. Cùng với đó, Việt Nam đang tiến tới mô hình chính phủ điện tử toàn diện, với dân số trẻ, trình độ học vấn cao và tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh, mạng xã hội cùng các nền tảng trực tuyến ở mức cao.

Quốc gia này cũng thường xuyên nằm trong top 10 nước có lưu lượng dữ liệu xuyên biên giới lớn nhất toàn cầu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy an ninh mạng vẫn đang đối mặt nhiều rủi ro nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội và quyền lợi hợp pháp của người dân, tổ chức.

Các cuộc tấn công mạng, hoạt động gián điệp mạng và tình trạng rò rỉ, mất mát thông tin bí mật Nhà nước ngày càng tinh vi và phức tạp. Tin tặc liên tục nâng cấp mã độc, triển khai các chiến dịch tấn công có chủ đích nhằm vào hệ thống mạng của các cơ quan Trung ương, doanh nghiệp lớn và tập đoàn trọng điểm.

Trước tình hình này, Bộ Công an nhấn mạnh sự cần thiết phải khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực an ninh mạng và siết chặt công tác phòng, chống tội phạm công nghệ cao, đặc biệt là hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân. Chính phủ dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo luật này tại kỳ họp thứ 10 diễn ra vào cuối năm nay.

Trong bối cảnh việc sáp nhập và triển khai chính quyền địa phương hai cấp đang được thực hiện, các đối tượng xấu đã lợi dụng tình hình này để thực hiện những thủ đoạn lừa đảo mới, nhằm vào sự thiếu cảnh giác của người dân và cơ quan chức năng. Một trong những thủ đoạn lừa đảo gần đây đã được ghi nhận là việc giả danh nhân viên điện lực để tiếp cận người dân.

Cụ thể, một số cá nhân đã giả mạo nhân viên điện lực, đến tận nhà người dân và yêu cầu họ cập nhật mã số khách hàng. Đây là một thông tin nhạy cảm và thường được sử dụng để truy cập vào các dịch vụ điện tử của người dùng. Sau khi có thông tin này, những kẻ lừa đảo đã gửi mã độc đến người dân thông qua các phương tiện như tin nhắn hoặc email.

Đáng chú ý, những kẻ lừa đảo không chỉ dừng lại ở việc yêu cầu thông tin mà còn đưa ra các gợi ý về việc hoàn tiền điện bị chênh lệch giữa các tháng. Chúng thường hứa hẹn hoàn trả số tiền bị chênh lệch một cách nhanh chóng và dễ dàng, với điều kiện người dân phải cung cấp thêm thông tin hoặc thực hiện các giao dịch nhất định. Mục đích cuối cùng của chúng là chiếm đoạt tài sản của người dân một cách tinh vi và dễ dàng.

Hành vi lừa đảo này không chỉ gây ra sự hoang mang, lo lắng không đáng có cho người dân mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về tài chính cho cộng đồng. Người dân cần đặc biệt cảnh giác trước những tình huống tương tự, yêu cầu các cơ quan chức năng có biện pháp ngăn chặn và xử lý nghiêm các đối tượng lừa đảo. Đồng thời, người dân cũng cần được hướng dẫn cách nhận biết và phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo mới này.

Để phòng tránh lừa đảo, người dân nên trực tiếp liên hệ với các cơ quan điện lực chính thức để cập nhật thông tin và giải quyết các vấn đề liên quan đến tiền điện. Không cung cấp thông tin cá nhân và thực hiện các yêu cầu từ những người lạ mặt, đặc biệt qua các phương tiện điện tử không chính thức. Mọi người cần nâng cao ý thức và kiến thức để bảo vệ tài sản cá nhân trước những thủ đoạn ngày càng tinh vi của tội phạm lừa đảo.