Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một mô hình chăn nuôi mới và hiện đại. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một số văn bản pháp lý liên quan, trong đó nhấn mạnh sự khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến để nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Theo số liệu mới nhất, năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn, và các chỉ tiêu kinh tế cũng như kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Sự bùng phát của dịch tả lợn châu Phi vào giai đoạn trước đã gây ra những thiệt hại nghiêm trọng, với hơn 9 triệu con lợn phải bị tiêu hủy và tổng thiệt hại ước tính lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Đến tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục 105.000 đồng/kg, trực tiếp tác động lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, khiến CPI tăng đến 6,73%.
Hai doanh nghiệp hàng đầu, CTCP Nông nghiệp BAF Việt Nam và CTCP Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT để xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. Cụ thể, BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản và sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm; tổng mức đầu tư dự kiến hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu về mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại, chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, và hệ thống giám sát bằng cảm biến. Những công nghệ này giúp thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực, từ đó phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng được đánh giá có nhiều ưu điểm vượt trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Một trong những lợi ích nổi bật là mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao, thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, và khí thải thông minh. Bên cạnh đó, mô hình này cũng giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Hơn nữa, việc chăn nuôi theo mô hình này giúp tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát đến 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình này tại Việt Nam. Mục tiêu chính là nhằm giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong ngành chăn nuôi lợn.
